Southeast Anatolia Region geographic information systems land use land cover erosion
Bu çalışmanın amacı, Coğrafi Bilgi Sistemleri’nden (CBS) faydalanmak suretiyle arazilerin, arazi ve toprak özelliklerinin
belirlenmesi ve veri tabanlarının oluşturulmasıdır. Bu amaca yönelik olarak; geçmişte bereketli hilal olarak da adlandırılmış
ve verimli tarım arazilerinin bulunduğu yörenin içinde yer alan Türkiye’nin Güneydoğu Anadolu Bölgesi’ndeki Mardin ili
arazi ve toprak özellikleri değerlendirilmiştir. Çalışılan alan yaklaşık 8633 km2 olup, araştırmada öncelikle Mardin iline ait
topoğrafik haritalar kullanılarak arazinin sayısal yükseklik modeli oluşturulmuştur. Bu haritanın yapımıyla birlikte eğim, bakı,
yükselti, kabartı haritaları ve (Mülga) Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğü tarafından oluşturulan veriler alınarak, CBS
ortamında araziye ait özelliklerin mekânsal ve alansal oranları hesaplanarak haritaları çizilmiştir. Çizilen tüm haritalar ise
oluşturulan sayısal yükseklik haritasının üzerine oturtularak topoğrafya verisi ile birlikte incelenip yorumlanmıştır. Çalışma
sonucunda elde edilen verilere göre; Mardin ilinin toplam alanının % 47.54’ünün % 6’dan düşük eğim değerlerine sahip
olduğu ve bu alanların ilin çoğunlukla güney bölgelerinde bulunduğu belirlenmiştir. Mardin ilinde en yoğun bulunan toprak
türleri % 43.65 ile kahverengi orman toprakları ve % 42.57 ile kırmızımsı kahverengi topraklardır. Arazi kullanımı açısından
ilin % 38.81’lik bölümü meralardan, % 25.38’lik bölümü ise fundalıklardan oluşmaktadır. Erozyon bakımından ilin %
74.35’inin orta, şiddetli ve çok şiddetli erozyon içerisinde olduğu görülmüştür. Çalışma alanının % 28.89’u I., II. ve III. sınıf
arazi kabiliyetine sahip alanlardan oluşmaktadır. Toprak derinliği açısından ilin % 43.13’lük kısmının çok sığ ve sığ toprak
özelliğine sahip olduğu tespit edilmiştir. Mardin ilinde tarımsal üretiminin yoğun olduğu arazilerin çoğunlukla yükseklik ve
eğim değerleri düşük olan bölgelerde yoğunlaşmış olduğu saptanmıştır. Bölgedeki su probleminin ürün çeşidinde sınırlama
meydana getirdiği ve erozyonun bölgenin en ciddi sorunları arasında olduğu belirlenmiştir. Bu problemlerin bertaraf edilmesi
yörenin tarımsal üretimine pozitif katkı sağlayacaktır.
Güneydoğu Anadolu Bölgesi coğrafi bilgi sistemleri arazi kullanımı arazi örtüsü erozyon
Katkılarından dolayı Mardin İl Tarım ve Orman Müdürlüğü çalışanlarına teşekkür ederiz.
Birincil Dil | Türkçe |
---|---|
Bölüm | Araştırma Makalesi / Research Article |
Yazarlar | |
Yayımlanma Tarihi | 29 Şubat 2020 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2020 Cilt: 7 Sayı: 1 |